Czym jest choroba Dupuytrena?
Choroba Dupuytrena, zwana inaczej przykurczem Dupuytrena, to przewlekłe włóknienie rozcięgna dłoniowego, które prowadzi do skracania się i przykurczu stawów śródręczno-paliczkowych i międzypaliczkowych. Schorzenie to jest zaliczane do fibromatoz i jest jednym z najczęstszych powodów ograniczenia funkcji dłoni u osób dorosłych.
Choroba postępuje stopniowo, powodując coraz większe ograniczenie ruchomości palców i deformację dłoni, może dotknąć obie ręce, ale zazwyczaj jej nasilenie jest niesymetryczne. Objawy zaczynają się od powstawania guzków lub narośli na dłoni, które następnie przekształcają się w włókniste pakiety, prowadzące do skrócenia rozcięgna dłoniowego. Konsekwencją choroby Dupuytrena jest znaczne upośledzenie funkcji chwytnej dłoni, co utrudnia wykonywanie codziennych czynności, takich jak np. jedzenie sztućcami czy prowadzenie pojazdów. Wraz z postępem choroby, przykurcz stawów palców może być na tyle zaawansowany, że osoba chora nie jest w stanie samodzielnie wykonywać podstawowych czynności.
JAK PRZEBIEGA ROZWÓJ CHOROBY
Choroba Dupuytrena jest schorzeniem, które dotyka nawet 12% populacji i znacznie utrudnia codzienne funkcjonowanie. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie pozwalają na zahamowanie postępu choroby oraz przywrócenie normalnej funkcji dłoni. Osoby zmagające się z objawami choroby Dupuytrena powinny skonsultować się z lekarzem specjalistą, w tym przypadku ortopedą, który dobierze odpowiednie metody leczenia. Choroba Dupuytrena, jest chorobą rozcięgna dłoniowego i elementów łącznotkankowych, która powoduje bliznowacenie i przykurcz zgięciowy palców. Rozcięgno dłoniowe to silne pasmo tkanki łącznej, które znajduje się pod skórą i tkanką podskórną po stronie dłoniowej. Choroba Dupuytrena charakteryzuje się powstawaniem zgrubień, zwanych pasmami lub guzkami, które są wynikiem nadmiernego rozrostu fibroblastów, czyli komórek produkujących kolagen i elastynę. Nadprodukcja kolagenu typu III, który jest tworzony przez fibroblasty, prowadzi do miejscowego pogrubienia rozcięgna.
Przyczyny rozwoju choroby nie są do końca znane, ale wśród czynników predysponujących wymienia się m.in.:
- uwarunkowania genetyczne
- narażenie na urazy i przeciążenia, w tym przebyte urazy
- pochodzenie etniczne (najczęściej chorują przedstawiciele rasy białej Europy Północnej)
- płeć męska (mężczyźni chorują ponad 10 razy częściej)
- wiek (prawdopodobieństwo zachorowania rośnie wraz z wiekiem, najczęściej dotyka osoby po 40. roku życia)
- cukrzyca (przykurcz występuje u 40% diabetyków)
- padaczka
- palenie tytoniu oraz nadużywanie alkoholu
OBJAWY CHOROBY
Na początkowym etapie choroba Dupuytrena charakteryzuje się pojawieniem się zgrubienia lub guzka. Najczęściej umiejscawia się on u podstawy palca serdecznego i małego, rzadziej w okolicach kciuka czy palca środkowego. Wyróżnia się trzy fazy rozwoju choroby. W pierwszej fazie - proliferacji dochodzi do nadmiernego namnażania się fibroblastów, co prowadzi do zwiększenia liczby komórek. Z czasem, zgrubienie rośnie i twardnieje, co prowadzi do mimowolnego zginania palca lub palców, co odpowiada fazie drugiej - przerostu rozcięgna. W początkowej fazie choroby, pacjent jest w stanie w sposób bierny wyprostować zajęty palec przy użyciu drugiej ręki. Ostatecznie, w fazie trzeciej - końcowej, nazywanej również fazą zbliznowacenia, następuje utrwalenie przykurczy, zmiany w aparacie więzadłowo-stawowym stają się co raz bardziej trwałe, a próba wyprostowania palca staje się niemożliwa.
Najczęstsze objawy towarzyszące chorobie Dupuytreana:
- charakterystyczny przykurcz
- trudności z chwytaniem oraz sprawnym poruszaniem palców
- ból po wewnętrznej stronie dłoni
- osłabienie czucia w opuszkach palców
- zwiększona potliwość dłoni
- uczucie mrowienia i drętwienia
- zaburzenia ukrwienia
- zgrubienia i guzki podskórne
Takie objawy znacznie utrudniają codzienne funkcjonowanie.
DIAGNOZA I LECZENIE
Rozpoznanie choroby opiera się na badaniu podmiotowym oraz przedmiotowym. Badanie fizykalne pozwala na wykrycie charakterystycznych zmian w aparacie więzadłowo-stawowym dłoni. W przypadku wątpliwości, lekarz może zlecić wykonanie badania ultrasonograficznego USG dla zobrazowania zmian włóknistych. Ponadto przy bardziej zaawansowanym stadium choroby, wykonywany jest tzw. test stołu, w którym pacjent proszony jest o położenie dłoni płasko na stole, jeżeli występują już widoczne przykurcze nie jest on w stanie wyprostować palców.
Leczenie przykurczu Dupuytrena w zależności od stopnia zaawansowania choroby może być zachowawcze lub operacyjne. W leczeniu wykorzystuje się farmakoterapię, fizykoterapię, rehabilitację, a także metody zabiegowe. Na wczesnym etapie rozwoju schorzenia masaże, ćwiczenia usprawniające i fizykoterapia, mogą hamować postęp choroby. Jednak w przypadku zaawansowanych zmian, leczenie zachowawcze ma niewielką skuteczność, dlatego przy braku wymiernych rezultatów konieczne jest przeprowadzenie leczenia operacyjnego. Wykorzystywane metody zabiegowe zależą od stopnia nasilenia choroby, jednak najczęściej stosowanymi metodami są: chirurgiczne przecięcie przerośniętej powięzi, wkłucie igły do zmienionej chorobowo tkanki i jej mechaniczne rozdzielenie oraz całkowite wycięcie zmienionego rozcięgna dłoniowego i guzków z jednoczesną korekcją przykurczów palców. Po operacji konieczna jest rehabilitacja i kinezyterapia, która obejmuje ćwiczenia usprawniające rękę.
Uwaga,
informacje zawarte w tym artykule mają charakter ogólny i edukacyjny. Nie stanowią one porady medycznej i nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub innym specjalistą medycznym. W przypadku jakichkolwiek pytań dotyczących stanu zdrowia, zawsze należy skonsultować się z wykwalifikowanym pracownikiem służby zdrowia.