IBC, czyli rak zapalny piersi



 

Rak zapalny piersi, określany również jako rak zapalny sutka (IBC, ang. Inflammatory Breast Cancer) to rzadka, lecz bardzo agresywna forma raka piersi, stanowiąca około 1-5% wszystkich przypadków raka piersi. Podobnie jak w przypadku innych rodzajów raka piersi, ryzyko zachorowania na IBC wzrasta wraz z wiekiem, zazwyczaj osiągając szczyt u kobiet po menopauzie. Rak zapalny piersi jest prawie wyłącznie diagnozowany u kobiet, ale bardzo rzadko może również dotyczyć mężczyzn. W tej chorobie komórki rakowe zatykają naczynia limfatyczne w skórze piersi, zwykle pochodzące głównie z przewodów mlecznych. Charakteryzuje się ona szybkim postępem i zazwyczaj występuje jako duży guz nowotworowy w jednej z piersi, często powodując obrzęk, zaczerwienienie oraz bolesność piersi.

Mimo swojej nazwy, rak zapalny piersi rzadko wywołuje wyraźne objawy zapalenia w okolicy sutka. Zamiast tego, charakteryzuje się szybkim rozprzestrzenianiem się, co sprawia, że rokowanie dla pacjentek jest niekorzystne. Choroba ta rozwija się bardzo szybko, czasami nawet w ciągu kilku tygodni, i zazwyczaj w momencie diagnozy jest już w zaawansowanym stadium, mogąc dotyczyć nie tylko pobliskich węzłów chłonnych, ale także innych tkanek i narządów.

Podstawową cechą charakterystyczną raka zapalnego piersi jest jego sposób rozprzestrzeniania się w tkankach piersi. W przeciwieństwie do wielu innych typów raka piersi, których rozwój można zauważyć jako zmiany w postaci guzków w tkance piersi, rak ten nie tworzy zazwyczaj wyraźnych guzów. Zamiast tego, komórki nowotworowe naciekają naczynia limfatyczne w skórze piersi, co prowadzi do charakterystycznego zaczerwienienia, obrzęku i zgrubienia skóry.

 

JAKIE SĄ OBJAWY RAKA ZAPALNEGO PIERSI?

Objawy raka zapalnego piersi są często niespecyficzne i mogą być mylone z innymi stanami piersi, co znacząco utrudnia diagnozę. Pacjentki, które cierpią na tę postać raka, zazwyczaj zgłaszają następujące symptomy:

  • Zaczerwienienie piersi - objawia się jako czerwona, podrażniona skóra wokół piersi, często sugerująca obecność zapalenia
  • Nabrzmienie sutka - zwiększenie objętości piersi, co może być wynikiem szybkiego wzrostu guza nowotworowego
  • Nadmierne ocieplenie skóry - skóra nad obszarem nowotworu może być cieplejsza niż normalnie, co może być związane z procesem zapalnym
  • Tkliwość palpacyjna gruczołu piersiowego - dotknięta pierś może być bolesna lub tkliwa w dotyku
  • Zmiany w brodawce sutkowej - mogą występować zmiany w postaci wciągnięcia brodawki sutkowej
  • Wrażenie pomarańczowej skórki - skóra może stać się gruba, pomarszczona, czasem o ciemniejszym kolorze, co jest wynikiem gromadzenia się chłonki w skórze piersi
  • Powiększenie sąsiednich węzłów chłonnych – węzły w okolicy pach lub szyi mogą się powiększyć z powodu rozprzestrzeniania się nowotworu
  • Dolegliwości związane z przerzutami - w zaawansowanych przypadkach, mogą wystąpić objawy związane z przerzutami do odległych narządów, takie jak ból kości, duszność czy bóle głowy
  • Bardzo często występuje też brak wyczuwalnego guza w zajętej piersi

W przypadku raka zapalnego piersi objawy mogą pojawić się bardzo szybko, czasem w ciągu kilku tygodni, co stanowi istotną różnicę w porównaniu z innymi formami raka piersi, które często rozwijają się wolniej. Ponieważ objawy raka zapalnego piersi mogą przypominać objawy innych, mniej poważnych schorzeń, takich jak infekcje skórne czy zapalenie piersi, często dochodzi do opóźnienia, bądź błędów w diagnozie.

 

 

JAKIE SĄ CZYNNIKI ZWIĘKSZONEGO RYZYKA ZACHOROWANIA?

Przyczyny i predyspozycje do powstania raka zapalnego piersi nie są jeszcze w pełni zrozumiane, ale istnieje kilka czynników, które mogą zwiększać ryzyko wystąpienia tej rzadkiej formy raka. Wśród głównych czynników ryzyka należy wymienić:

  1. Płeć i wiek: rak piersi jest znacznie częstszy u kobiet niż u mężczyzn. Ryzyko wzrasta wraz z wiekiem, zazwyczaj osiąga maksimum u kobiet w wieku 60-70 lat.
  2. Historia rodzinna: posiadanie historii raka piersi w rodzinie, zwłaszcza u najbliższych krewnych (takich jak matka, siostra lub córka), może zwiększyć ryzyko wystąpienia tej choroby.
  3. Mutacje genetyczne: mutacje w pewnych genach mogą zwiększyć ryzyko raka piersi, w tym mutacje w genach BRCA1 I BRCA2, a także inne geny związane z dziedzicznym rakiem piersi.
  4. Ekspozycja na promieniowanie: długotrwała ekspozycja na promieniowanie, zwłaszcza w młodym wieku, może zwiększyć ryzyko raka piersi.
  5. Otyłość pomenopauzalna: otyłość i brak regularnej aktywności fizycznej mogą zwiększyć ryzyko rozwoju raka piersi, zwłaszcza u kobiet w wieku pomenopauzalnym.
  6. Hormonalna terapia zastępcza: długotrwałe stosowanie hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) po menopauzie może zwiększyć ryzyko raka piersi.

Warto zauważyć, że posiadanie jednego lub nawet kilku z tych czynników ryzyka nie oznacza automatycznie, że osoba rozwinie raka zapalnego piersi. Ryzyko jest zazwyczaj wynikiem kombinacji czynników genetycznych, środowiskowych i stylu życia. Regularne badania przesiewowe oraz świadomość objawów i czynników ryzyka są kluczowe dla wczesnego wykrycia i skutecznego leczenia raka piersi, w tym jego rzadkiej formy, jaką jest rak zapalny piersi.



JAK WYGLĄDA DIAGNOZA?

Diagnoza raka zapalnego piersi może być trudna z kilku powodów. Po pierwsze, w badaniu palpacyjnym nie zawsze można wyczuć guza, objawy często przypominają proces zapalny w sutku, a co więcej większość kobiet dotkniętych tą formą raka ma gęstą strukturę tkanki piersiowej, co może utrudniać wykrycie ogniska nowotworowego w mammografii i opóźnić postawienie trafnej diagnozy.

Diagnostyka raka zapalnego piersi jest złożonym procesem, który obejmuje szereg kroków mających na celu wykrycie i zrozumienie zmian zachodzących w tkance piersiowej. Bardzo często jednym z celów wykonywanych badań obrazowych jest nie samo wykrycie raka, a wykluczenie innych chorób mogących dawać zbliżone objawy. Najczęstszymi badaniami obrazowymi są:

  • mammografia - mammografia może dawać ujemne wyniki w przypadku IBC, ale może również wykazywać objawy zgrubienia skóry, guza lub zwiększonej gęstości piersi
  • USG, a zwłaszcza USG 3D – może być niezwykle pomocne w ocenie pachowych węzłów chłonnych, czy struktury gruczołu w przypadku tzw. gęstych piersi
  • tomografia komputerowa - może być pomocna przy ustalaniu, czy rak rozprzestrzenił się na odległe miejsca
  • rezonans magnetyczny - może dostarczyć dobrych informacji na temat tkanek miękkich i może wykryć ibc, którego nie widać na mammografie
  • skan kości - jest często wykonywany w celu poszukiwania rozprzestrzeniania się raka w układzie kostno-szkieletowym
  • PET - skan PET jest czułym testem do wykrywania obszarów aktywnego wzrostu raka w ciele. Zwykle wykonuje się go bardziej w ocenie stopnia zaawansowania niż w diagnozie i może być pomocny w identyfikacji możliwych przerzutów do węzłów chłonnych i innych części ciała

 

 

JAK WYGLĄDA LECZENIE?

Leczenie raka zapalnego piersi zwykle wymaga zintegrowanego podejścia, które może obejmować:

  • chemioterapia - jest to często stosowany sposób leczenia raka zapalnego piersi, który ma na celu zahamowanie lub zniszczenie komórek nowotworowych
  • operacja - chirurgiczne usunięcie guza piersi, często wraz z okolicznymi węzłami chłonnymi, może być konieczne w celu kontrolowania choroby
  • radioterapia - promieniowanie może być stosowane zarówno przed jak i po operacji w celu zniszczenia ewentualnych pozostałości nowotworowych i zmniejszenia ryzyka nawrotu
  • hormonoterapia - w przypadku raka piersi, który jest zależny od hormonów, leki mogą być stosowane w celu zahamowania wzrostu nowotworu, jednak w zdecydowanej większości przypadków rak zapalny piersi zazwyczaj nie posiada receptorów hormonalnych, dlatego leczenie antyestrogenowe np. tamoksyfenem jest w tym przypadku nieskuteczne
  • terapia ukierunkowana - nowoczesne terapie ukierunkowane na konkretne czynniki molekularne mogą być skuteczne u niektórych pacjentek

 

WCZESNE WYKRYCIE RATUJE ŻYCIE

Jak w przypadku wielu innych nowotworów, kluczowym czynnikiem determinującym rokowanie i skuteczność leczenia raka zapalnego piersi jest wczesne wykrycie. Dlatego tak ważne jest regularne wykonywanie badań przesiewowych oraz skuteczna diagnoza oparta na nowoczesnych technologiach obrazowania. Rak zapalny piersi, choć rzadki, jest bardzo agresywnym nowotworem, który wymaga szybkiej diagnozy i skutecznego leczenia. Znając objawy i korzystając z nowoczesnych metod diagnostycznych, możemy zwiększyć szanse na wczesne wykrycie i skuteczne leczenie tego schorzenia. W przypadku jakichkolwiek niepokojących objawów należy natychmiast skonsultować się z lekarzem, aby uzyskać odpowiednią opiekę medyczną.

 

Uwaga,
informacje zawarte w tym artykule mają charakter ogólny i edukacyjny. Nie stanowią one porady medycznej i nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub innym specjalistą medycznym. W przypadku jakichkolwiek pytań dotyczących stanu zdrowia, zawsze należy skonsultować się z wykwalifikowanym pracownikiem służby zdrowia.